Samotność nad pustym talerzem
Samotność nad pustym talerzem - Anoreksja. Lęk przed dorosłym życiem.
Rozmowa z dr med. Joanną Żurada-Wyrwińską lekarzem psychiatrą
Anoreksja - brak łaknienia, jadłowstręt psychiczny. Dotyka głównie dziewczęta między 12 a 18 rokiem życia. Często, acz błędnie, przypisywana jest osobom odchudzającym się. W rzeczywistości anoreksja ma głównie podłoże psychologiczne, związana jest z negatywnymi emocjami.
- Dlaczego choroba dotyka głównie dziewczęta?
- Okres dojrzewania u dziewcząt przebiega zupełnie inaczej niż u chłopców. Dziecięce kształty zmieniają się na kobiece. Pojawiają się krągłości, miesiączka. Do tego dochodzi obawa przed tym, co przyniesie dorosłe życie. Wiele dziewcząt wychowuje się w nadopiekuńczych rodzinach. Boją się świata, który ich otacza.
- Zatem nie jest to choroba. na którą zapadają odchudzające się osoby?
- Anoreksja nie ma nic wspólnego z odchudzaniem. Zdrowa osoba w każdej chwili może zrezygnować z diety. Tymczasem anorektyczki nie potrafią przerwać głodówki.
- W czym specjaliści upatrują przyczyny choroby?
- Anoreksja zwykle związana jest z sytuacją rodzinną dziewczyny. To ona stanowi korzystne podłoże do jej rozwoju.
- Rodzina patologiczna?
- Przeciwnie. Są to rodziny, które wydają się pozytywne i nienaganne. Wszyscy jej członkowie wydają się silnie związani ze sobą, troszczą się o siebie, dbają...
- Więc o co chodzi?
O samotność. W takich rodzinach dziecko nie ma prawa po swojemu czuć, myśleć, wydawać opinii. Rodzice żyją życiem dzieci. "Dopóki jesteś z nami nic ci nie grozi" - mówią rodzice, hamując tym samym rozwój samodzielności.
- Jakie są objawy anoreksji?
- Pierwszym sygnałem powinna być nagła koncentracja uwagi na posiłkach: odmawianie ich, wybieranie potraw niskokalorycznych, liczenie kalorii w potrawach, a nawet ograniczenie ich do 500 na dobę.
Często dochodzą do tego intensywne ćwiczenia gimnastyczne i stosowanie środków przeczyszczających. Zmienia się nastrój dziewczyny. Od euforii do apatii.
- W jaki sposób organizm reaguje na takie "odchudzanie"?
- Spada ciśnienie krwi, następuje utrata białka, tłuszczu. Obniża się poziom cukru we krwi i temperatu ra ciała. Pojawia się anemia. Dochodzi również do odwodnienia organizmu. Skóra staje się sucha i wiotka. Niektórym dziewczynom zaczynają wypadać włosy. Co więcej następuje również "obkurczenie" mózgu, co wpływa na pogłębianie się negatywnych emocji. Twarz anorektyczki przybiera charakterystyczny wygłąd wiewiórki. Uszy stają się odstające, a twarz ma pozorną krągłość, co jest wynikiem obrzęku ślinianek.
- Co w takiej sytuacji pownni zrobić rodzice?
- Jedno jest pewne - sami nie poradzą sobie z anoreksją. Nie pomoże tutaj dokarmianie córki i pilnowanie czy spożyła posiłek. Problem jest przecież innej natury. Oczywiście nie obędzie się bez wizyty u endokrynologa lub dietetyka. Nie ma jednak możliwości wyjścia z choroby bez przeprowadzenia terapii. Tym zaś musi zająć się doświadczony psychiatra lub psycholog kliniczny. Terapii powinni poddać się wszyscy ci, którzy zamieszkują z chorą pod jednym dachem. To jest właśnie klucz do sukcesu. Każda z tych osób złapana jest przecież w pułapkę zależności. Musi więc sama się zmienić by pomóc chorej odnaleźć własną tożsamość.
- Jakie są szanse wyleczenia?
- Jeśli choroba wystąpi przed 16 rokiem życia i jest to pierwszy rok jej trwania, szanse na wyleczenie pacjentki szacuje się na 85 procent. W drugim roku to już tylko 50 procent. Bywa i tak, że chore nie poddają się leczeniu. W takich sytuacjach dochodzi nawet do śmiertelnych przypadków. Są to akty samobójcze spowodowane przewlekłą depresją lub śmierć w wyniku przewlekłego wyniszczenia.